Waarom de 2e Marnixschool (en PCOU) mee deed aan de staking op 6 november.

Op 6 november was de 2e Marnixschool gesloten. Om onze stem te laten horen. Met als ultiem doel het lerarentekort af te wenden door ons prachtige vak weer aantrekkelijk te maken voor (jonge) mensen met onderwijspassie, en bovendien de kwaliteit van onderwijs aan de komende generaties kinderen te borgen. Daar zijn structureel meer investeringen voor nodig. Het lerarentekort afwenden lukt al bijna niet meer. Tot vorig jaar ging het nog redelijk goed op de 2e Marnixschool: met veel geregel, de extra inzet en flexibiliteit van alle leerkrachten en onze collega’s uit de Flexpool. Maar, dit jaar hebben wij ook al klassen moeten verdelen, én al drie keer ouders moeten vragen hun kinderen thuis te houden omdat er geen leerkracht beschikbaar was. Vandaag, 19 november, hebben we opnieuw een groep moeten verdelen. Dat levert de leerkrachten van andere groepen extra werk op, en is voor de leerlingen niet altijd fijn. We zorgen op zulke momenten meer voor opvang, dan voor goed onderwijs.

Het is fijn te merken dat ons schoolbestuur PCOU Willibrord, en de andere grote besturen in Utrecht, de problemen onderschrijven en deze actie hebben ondersteund. Hieronder hun verhaal:

Als besturen staan wij voor onze scholen en voor onze collega’s die daar elke dag hard werken. Wij zijn trots op onze scholen! Wij zien het huidige lerarentekort als een groot probleem. Utrecht is nu nog in de relatief gelukkige omstandigheid dat we er, met hard werken, nog steeds redelijk in slagen om vacatures te bezetten. We hoeven nog geen kinderen massaal naar huis te sturen, maar slechts af en toe. Dat gaat wel met hangen en wurgen, kost veel tijd en creativiteit en inzet van al onze medewerkers. En op sommige scholen, zoals het speciaal onderwijs, lukt dat al niet meer.
De onderwijskwaliteit staat daarmee flink onder druk. Want goed onderwijs is niet alleen afhankelijk van de beschikbaarheid van goed gekwalificeerde medewerkers. Het vraagt ook om stabiliteit, goede samenwerking en voorspelbaarheid in aanpak voor kinderen en ouders. Dat wordt nu al ernstig aangetast. En de lerarentekorten zullen voor onze stad in de komende jaren fors oplopen, mede door de geplande groei van de stad Utrecht. Ook het tekort aan directeuren wordt steeds voelbaarder.
Wij vinden het personeelstekort in het onderwijs een grote bedreiging voor de stad: als we geen onderwijs meer kunnen verzorgen, ondermijnt dat de ontwikkeling van de stad en haar burgers. Ontstaat er maatschappelijke onrust en kunnen kinderen niet meer naar school. Dat kunnen en willen wij niet laten gebeuren.
Alleen het lerarentekort aanpakken zal in onze optiek niet leiden tot een oplossing. Want het lerarentekort staat niet op zichzelf. Het is mede het gevolg van problemen die al langer spelen in het onderwijs. En als we daar nu weer niets aan doen, creëren we een groot maatschappelijk probleem. Want goed onderwijs draagt in hoge mate bij aan een democratische samenleving.

Onze kernboodschap is dat er structurele oplossingen voor structurele problemen moeten komen. En onderwijs kent een aantal structurele problemen:
Allereerst zijn er toereikende middelen nodig om het onderwijs te bekostigen. Op dit moment wordt een groot onderzoek uitgevoerd naar de bekostiging van het primair onderwijs. Wij vragen het kabinet om de conclusies van dat rapport serieus te nemen en werk te maken van een goede bekostiging, die het scholen mogelijk maakt om eigentijds onderwijs te geven en gebruik te maken van moderne middelen. Ook in het VO is het noodzakelijk te kijken naar de bekostiging. Ook daar is die ontoereikend, met name doordat de materiële instandhouding al jaren achterloopt. Middelen die echt nodig zijn om schoolorganisaties te faciliteren.
Ten tweede steunen wij de actie voor structurele verbetering van de salarissen in het PO en marktconforme salarissen in het VO: niet alleen van leraren, maar ook van ondersteunend personeel en directeuren. Wij pleiten dan ook voor één functiegebouw voor het PO en VO, zodat gelijk werk met gelijke vooropleiding ook gelijk gehonoreerd wordt.
Ten derde constateren wij dat de docenten en schoolleiders veel te weinig tijd hebben om met elkaar voortdurend bezig te zijn het onderwijs te ontwikkelen en aan te passen aan wat kinderen nodig hebben. Er is daarom echt meer tijd nodig om de baan als docent professioneel te kunnen inrichten. En dit speelt echt zowel in het PO als in het VO. De eerdere vraag om extra ontwikkeltijd voor scholen draagt daarmee ook bij aan het aantrekkelijk maken van het beroep.

Wij zijn ervan overtuigd dat alleen met bovenstaande structurele maatregelen het lerarentekort duurzaam aangepakt kan worden. Want alleen dan kan het onderwijs de aantrekkelijke sector zijn, waar onze stakende collega’s zo graag willen werken. Professionele scholen, waar je niet alleen met plezier met leerlingen werkt, maar ook ruimte hebt om het onderwijs en jezelf te blijven ontwikkelen. Scholen, die tijd en ruimte hebben om professioneel samen te werken met je collega’s en met maatschappelijke partners als kinderopvang, buurtteams en jeugdzorg. En om goede afstemming te realiseren met je onderwijscollega’s van andere sectoren als het mbo, hbo en universiteiten. Dan hoef je niet te werken aan “het imago van het onderwijs”, maar spreekt het onderwijs voor zich en leiden leraren samen met opleidingen hun toekomstige collega’s op.
U vraagt zich natuurlijk af wat wij zelf al doen als Utrechts onderwijs aan het lerarentekort? Het vraagstuk van lerarentekort zagen we immers aankomen. In Utrecht werken wij als scholen en schoolbesturen samen met elkaar, de opleidingen en gemeente om het lerarentekort te bestrijden. Via “Utrecht Leert” investeren we bijvoorbeeld aan de opleiding en instroom van zij-instromers. Binnen de stad werken we samen in de Utrechtse Onderwijs Agenda tussen de verschillende onderwijssectoren en de gemeente. Daarin staat het lerarentekort ook prominent op de agenda. Daarnaast proberen we, ondanks het tekort, om het onderwijs te innoveren en anders te organiseren. Ook daar ligt een belangrijke sleutel voor de toekomst.
Tenslotte bent u vast benieuwd naar onze visie op het convenant dat gesloten is. Natuurlijk is het veel geld dat het kabinet geeft. En dat is mooi. Maar het is eenmalig en de besteding gaat daarom niet helpen voor het oplossen van structurele probleem. Wij zouden deze bedragen dan ook graag zien als eerste stap op weg naar structurele middelen. Zo willen wij deze middelen ook het liefst inzetten, zodat het volgende kabinet ziet dat wij het goed besteden om de aantrekkelijkheid van het onderwijs te vergroten.

Wij eindigen dan ook met een oproep aan alle politieke partijen, namens onderwijspersoneel maar ook namens alle Utrechtse kinderen en ouders: laat het PO en VO niet in de kou staan: zorg voor een structurele verbetering van de bekostiging en van passende arbeidsvoorwaarden. Want….structurele problemen in het onderwijs los je alleen op met structurele middelen.